มอนเตสซอรี่ Number Rod คืออะไร
มอนเตสซอรี่ Number Rod คือสื่อหมวดคณิตศาสตร์ชิ้นแรกๆ ที่แนะนำให้เด็กรู้จัก เพื่อให้เด็กเรียนรู้เกี่ยวกับจำนวนตัวเลขแบบให้เห็นภาพ เช่น 2 มีค่า มากกว่า 1 และ 4 มีค่ามากกว่า 3 และยังรู้ด้วยว่า มีค่ามากกว่าอยู่ 1 จำนวน
สื่อมอนเตสซอรี่ที่ใช้กันดั้งเดิมจะทำจาก แท่งไม้ 10 แท่ง โดยแท่งที่สั้นที่สุดยาว 10 ซม. ทาสีแดง และแต่ละแท่งยาวเพิ่มขึ้น 10 ซม. แท่งที่ยาวที่สุดคือ 100 ซม. โดยจะทาสี แดงและน้ำเงินสลับกันไป เราสามารถดัดแปลงสื่อมอนเตสซอรี่ ได้โดยใช้ของที่ทุกคนสามารถหาได้ง่าย คือ กระดาษลัง เนื่องจากกระดาษลัง มีความหนามากกว่ากระดาษทั่วไป เวลาเด็กหยิบจับจะทำได้ง่ายกว่ากระดาษธรรมดา และยังแข็งแรงกว่าอีกด้วย
สำหรับใครที่สนใจสื่อมอนเตสซอรี่ที่ทำได้เองง่ายๆ ลองดูเพิ่มเติมได้ที่ DIY Montessori จะได้ไม่ต้องเงินซื้อโดยไม่จำเป็น
มอนเตสซอรี่ (Montessori) คืออะไร
การเรียนรู้แบบ มอนเตสซอรี่ (Montessori) เป็นการเรียนรู้จากสิ่งแวดล้อมรอบตัว โดยให้อิสระกับผู้เรียน โดยผู้คิดค้นการเรียนรู้แบบนี้คือ ดร.มาเรีย มอนเตสซอรี่ ซึ่งการเรียนรู้แบบมอนเตสซอรี่นี้มีมายาวนานมากแล้ว และถ้าพูดถึงการเรียนคณิตศาสตร์แบบดั้งเดิมทั่วไป ถือว่าเป็นการเรียนแบบนามธรรม เด็กจะเข้าใจได้ยาก ดังนั้น ดร.มาเรียน จึงได้พยายามคิดวิธีที่จะสอนเด็กให้เข้าใจทีละขั้นตอนโดยการเริ่มจากรูปธรรมก่อน เพื่อให้เด็กมองเห็นภาพ ทำให้เด็กเข้าใจได้มากขึ้น แล้วค่อยๆ ปรับไปสู่นามธรรม
ตัวอย่างสื่อมอนเตสซอรี่ ที่ใช้ในการเรียนคณิตศาสตร์
Montessori Spindle Boxes
ใช้เรียนรู้จำนวนและชื่อของตัวเลข 0-9 โดยจะเด็กๆ จะใช้แท่งไม้ 1 แท่ง แทนจำนวน 1 หยิบใส่ลงในกล่องตามตัวเลขที่กำหนดไว้ เด็กจะได้รู้ด้วยว่า 0 คือค่าว่างเปล่า ไม่มีอะไร เราสามารถประยุกต์ใช้ของที่มีในบ้านมาใช้แทนสื่อตัวนี้ได้ โดยใช้กล่องนมแทนกล่อง และหลอดแทนแท่งไม้ สามารถดูวิธีทำได้ที่ Montessori Spindle Boxes (DIY) จากกล่องนมและหลอด
ทำสื่อมอนเตสซอรี่ Montessori Number Rod ใช้เองง่ายๆ
สื่อมอนเตสซอรี่ เราสามารถทำใช้เองได้ง่ายๆ เหมาะสำหรับพ่อแม่ที่สอนลูกเองที่บ้าน แต่ไม่อยากใช้เงินซื้อสื่อมอนเตสซอรี่ทั้งหลาย เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ทำได้เอง ทำจากวัสดุเหลือใช้ภายในบ้าน และนำมาสอนเด็กๆ ตามหลักการของมอนเตสซอรี่
วัสดุอุปกรณ์
- กระดาษลัง
- สีเมจิก หรือ สีโปสเตอร์ สีน้ำเงิน และ สีแดง
- ดินสอ
- ไม้บรรทัด
- คัตเตอร์
วิธีทำ
1. ตัดกระดาษลังขนาด 9 x 25 ซม (ขนาดจะไม่เท่ากับสื่อดั้งเดิม)
2. ตีเส้นเป็นช่อง กว้าง 1.5 ซม. ยาว 2.5 ซม. จะได้ 6 แถว แถวละ 10 ช่อง
3. ทาสีแดงและน้ำเงินสลับกัน โดยแต่ละแท่งจำนวน จะขึ้นต้นด้วยสีแดง เพื่อให้สะดวกในการทำ จะให้แต่ละแถว แสดงแท่งจำนวนที่รวมกันได้ 10 พอดี เช่น แถวที่ 2 คือ แท่งจำนวน 9 กับ 1 และ แถวที่ 3 คือ แท่งจำนวน 8 กับ 2
4. ตัดกระดาษลังออกมาตามรอยจะได้แท่งจำนวน 1-10
เพิ่มเติม
- อายุตามหลักมอนเตสซอรี สำหรับ Number Rod แนะนำที่ 4 ขวบขึ้นไป ช่วงก่อน 4 ขวบจะมีสื่ออีกตัวนึงคือ Red Rod ที่เป็นแท่งไม้ขนาดเท่ากันแต่เป็นสีแดงทั้งหมด แต่ถ้าบ้านไหนเป็นแนวมอนเตสซอรี่ประยุกต์ ก็สามารถนำเสนอเด็กที่เล็กกว่าได้ ถ้าเค้าพร้อม
- ใครต้องการขนาดใหญ่กว่านี้ก็ปรับขนาดกันเองนะคะ บางทีขนาดเล็กไปจับไม่ถนัดมือเด็ก เด็กจะไม่สนุกค่ะ พอดีว่าที่ทำขนาดนี้เพราะเด็กที่บ้าน ชอบของชิ้นเล็กๆ และก็สะดวกกับการเก็บมากกว่าค่ะ ถ้าทำขนาดใหญ่ แท่งจำนวน 10 จะยาวมาก ทำให้จัดเก็บลำบาก
Montessori Number Rod นำไปใช้อะไรได้บ้าง
จำนวนและชื่อของตัวเลข 1-10
เด็กๆ จะได้เรียนรู้จำนวนของตัวเลขแบบให้เห็นภาพ เช่น 2 มีค่า มากกว่า 1 เพราะว่าแท่งจำนวน 2 ยาวกว่าแท่งจำนวน 1 และยังรู้โดยการมองเห็นภาพว่า มีค่ามากกว่าอยู่ 1 จำนวน
สามารถเพิ่มแผ่นป้ายแสดงตัวเลข วางที่ปลายแท่งจำนวน เพื่อให้เด็กจดจำชื่อของตัวเลขและจำนวนได้พร้อมๆ กัน โดยที่แผ่นป้ายแสดงตัวเลขนี้ ก็สามารถทำได้ง่ายๆ โดยใช้กระดาษลัง ตัดเป็นสี่เหลี่ยม แล้วใช้ปากกาเขียนตัวเลข 1 – 10 ลงไป
วิธีเล่น ให้เด็กนับแท่งจำนวน โดยชี้ไปทีละช่อง แล้วนับ เช่น แท่งจำนวน 5 ก็ให้ชี้ช่องแรกสีแดง นับ 1 ช่องถัดไป นับ 2, 3, 4, 5 จากนั้นนำแผ่นตัวเลข 5 มาวาง จะเป็นการเรียนรู้จำนวนและชื่อของตัวเลขไปพร้อมๆ กัน
บวกเลขแบบเห็นภาพ อย่างง่าย (ผลลัพธ์ไม่เกิน 10)
การบวกเลขแบบเห็นภาพ โดยนำแท่งจำนวน 2 แท่ง มาวางเรียงต่อกัน แล้วหาแท่งที่ขนาดเท่ากันเป็นผลลัพธ์ จากนั้นนำแผ่นตัวเลขมาแทนจำนวน เรียนรู้เครื่องหมาย + คือการรวมกัน และ เครื่องหมาย = คือ ค่าทั้งสองข้างเท่ากัน อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ บวกเลขแบบเห็นภาพ โดยใช้ MONTESSORI NUMBER ROD
เมื่อเด็กเข้าใจเรื่องการบวกแล้ว เรายังสามารถใช้สื่อมอนเตสซอรี่นี้ มาช่วยสอนเทคนิคการคิดเลขเร็วได้โดยใช้เทคนิค บวกเลขให้ครบสิบ ได้อีกด้วย
หมายเหตุ
** ผู้เขียนไม่ใช่คุณครูหรือผู้เชี่ยวชาญหลักสูตรมอนเตสซอรี เป็นแค่คุณแม่ที่ชื่นชอบแนวทางการเรียนการสอนแบบมอนเตสซอรีที่นำมาประยุกต์ให้เข้ากับเด็กที่บ้าน** สำหรับผู้ที่สนใจการนำเสนอสื่อมอนเตสซอรีแบบดั้งเดิม อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมที่ infomontessori.com
สามารถติดตามกิจกรรมเล่นกับลูก อีกมากมายได้ที่เฟสบุ๊ค Facebook ลูกเล่นเรียนรู้ ค่ะ